★ વર્ષ 2024નો નોબેલ પુરસ્કાર:
નોબેલ પુરસ્કાર:
- 1901ના વર્ષથી આ નોબેલ પારિતોષિકો નિયમિતપણે એનાયત કરવામાં આવે છે.
- પ્રથમ પારિતોષિક વર્ષ 1901માં શાંતિ, સાહિત્ય, રસાયણ શાસ્ત્ર, શરીર વિજ્ઞાન અથવા વૈદક અને ભૌતિક શાસ્ત્ર માટે આપવામાં આવેલ.
- અર્થ શાસ્ત્ર માટેનું પારિતોષિક વર્ષ 1969 માં શરૂ થયેલ.
- સંસ્થા: રોયલ સ્વીડિશ એકેડમી ઓફ સાયન્સ.
► વિજેતાને 1.1 મિલિયન ડોલરની રકમ મળશે (11 મિલિયન સ્વીડિશ ક્રાઉન).
» 6 કેટેગરીમાં મળે છે નોબેલ પુરસ્કાર
ભૌતિક (Physics)
કેમેસ્ટ્રી (Chemistry)
મેડિસિન (Medicine)
સાહિત્ય (Literature)
શાંતિ (Peace)
અર્થશાસ્ત્ર (Economics)
» 2024માં નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતાઓ:
► ફિજિયોલોજી અથવા મેડિસિન ક્ષેત્રે નોબલ:
- અમેરિકાના વિક્ટર એંબ્રોસ અને ગૈરી રૂવકુનને ચિકિત્સાનો નોબેલ પુરસ્કાર.
- બંનેને microRNAની શોધ માટે આ સન્માન આપવામાં આવ્યું છે.
- આ શોધે કોરોના વાયરસ એટલે કે કોવિડ-19 સામે અસરકારક mRNA રસી વિકસાવવામાં મદદ કરી હતી.
► કેમિસ્ટ્રીમાં નોબેલ પુરસ્કાર:
- અમેરિકન વૈજ્ઞાનિક ડેવિડ બેકર, જોન જમ્પર અને બ્રિટિશ વૈજ્ઞાનિક ડેમિસ હસાબીસ.
- આ વર્ષે આ સન્માન ત્રણ વૈજ્ઞાનિકોને સંયુક્ત રીતે આપવામાં આવશે.
- આ એવોર્ડનો અડધો હિસ્સો ડેવિડ બેકરને કમ્યૂટેશન પ્રોટિન ડિઝાઈન માટે આપવામાં આવશે.
- સંયુક્ત રીતે ડેમિસ હસાબિસ અને જોમ એમ.જમ્પરને પ્રોટિનની ડિઝાઈન
- પ્રથમ ભાગ ડેવિડ બેકરને ગયો, જેણે એક નવા પ્રકારનું પ્રોટીન બનાવ્યું, જેમાં પ્રોટીનની રચના બદલીને નવા ગુણધર્મો સાથે પ્રોટીન તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ દવાઓ અને રસી બનાવવામાં મદદ કરે છે.
- પુરસ્કારનો બીજો ભાગ ડેમિસ હસાબીસ અને જોન જમ્પરને મળ્યો, જેમણે જટિલ પ્રોટીનની રચનાને સમજવામાં મદદરૂપ AI મોડલ બનાવ્યું.
► ભૌતિકશાસ્ત્રમાં નોબેલ પુરસ્કાર:
- AI ના ગોડફાધર તરીકે જાણીતા જેફરી ઈ. હિન્ટન અને અમેરિકન વૈજ્ઞાનિક જ્હોન જે. હોપફિલ્ડ.
- 'કૃત્રિમ ન્યુરલ નેટવર્ક સાથે મશીન શિક્ષણને સક્ષમ કરતી પાયાની શોધો' માટે આપવામાં આવ્યો છે.
- કૃત્રિમ ન્યુરોન્સ પર આધારિત મશીન લર્નિંગ સંબંધિત નવી તકનીકોમાં વિકાસ.
- આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેજિન્સના જનક તરીકે ઓળખાતા જેફરી હિન્ટન કેનેડા અને બ્રિટનના નાગરિક છે.
- હોપફિલ્ડ અમેરિકન નાગરિક છે.
► અર્થશાસ્ત્રમાં નોબેલ:
- ડેરોન એસેમોગ્લુ, સિમોન જોન્સન અને જેમ્સ એ. રોબિન્સન.
- તેમને આ પુરસ્કાર બે રાષ્ટ્રો વચ્ચેની સમૃદ્ધિમાં તફાવત પરના તેમના સંશોધન માટે આપવામાં આવ્યો છે.
- દેશની સમૃદ્ધિ માટે સામાજિક સંસ્થાઓનું મહત્વ દર્શાવતું સંશોધન તૈયાર કર્યું છે.
- આ સંશોધનનું નામ છે, 'સમાજની સંસ્થાઓમાં તફાવત.'
► સાહિત્યમાં નોબેલ પુરસ્કાર:
- દક્ષિણ કોરિયાના મહિલા લેખક હાન કાંગને તેમના ગહન કાવ્યાત્મક ગદ્ય માટે આ સન્માન આપવામાં આવ્યું છે.
- તેમનું ગદ્ય માનવજીવનની નાજુકતાને ઉજાગર કરે છે.
- હાન કાંગના પુસ્તકો ધ વેજિટેરિયન, ધ વ્હાઇટ બુક, હ્યુમન એક્ટ્સ અને ગ્રીક લેસન માટે તેમને સન્માનિત કરવામાં આવ્યા છે.
- હાન કાંગનો જન્મ વ1970 માં દક્ષિણ કોરિયાના ગ્વાંગજુમાં થયો છે.
► શાંતિ માટેનો નોબેલ પુરસ્કાર:
- જાપાનના એનજીઓ એટોમિક બોમ્બ સર્વાઇવર્સ ગ્રૂપ "નિહોન હિડેન્ક્યો" (નિહોન હિડાંક્યો સંસ્થા)ને 2024 માટે નોબેલ શાંતિ પુરસ્કારથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યું છે.
- 1956માં સ્થાપિત નિહોન હિડેન્ક્યો એ જાપાનમાં પરમાણુ બોમ્બ હુમલામાં જીવિત બચેલા લોકોની સૌથી મોટી સંસ્થા છે. આ સંસ્થા પરમાણુ હુમલામાં બચી ગયેલા લોકોની સંભાળ સુનિશ્ચિત કરે છે.
- આ સંસ્થા "હિબાકુશા" તરીકે ઓળખાય છે. જે વૈશ્વિક સ્તરે પરમાણુ હથિયારોથી મુક્ત બનવા અંગે જાગૃતિ ફેલાવવાનું કામ કરી રહી છે.
★ Nobel Prize Winners 2024:
1. Han Kang - Literature (South Korean writer)
2. Nihon Hidankyo - Peace Prize (Japan)
3. Geoffrey Hinton - Physics (British-Canadian computer scientist)...God Father of AI.
4. John Hopfield - Physics (American)
5. Demis Hassabis - Chemistry (CEO of DeepMind Technologies) (British)
6. David Baker - Chemistry (American biochemist)
7. John Jumper - Chemistry
- John Michael Jumper is an American chemist and computer scientist.
8. James A. Robinson - Economic Sciences (British author)
- British-American economist and political scientist.
9. Simon Johnson - Economic Sciences (British-American economist)
10. Daron Acemoglu - Economic Sciences (Turkish-American economist)
11. Victor Ambros - Physiology or Medicine (American developmental biologist)
12. Gary Ruvkun - Physiology or Medicine (American molecular biologist)
★ Nobel prize winners from India:
1. Rabindranath Tagore
- The first Indian to win a Nobel Prize, in 1913.
2. Chandrasekhara Venkataraman (C.V. Raman)
- The first Asian to win the Nobel Prize in Physics, in 1930.
3. Mother Teresa
- Won the Nobel Peace Prize in 1979 for her work with charities in Calcutta.
4. Har Gobind Khorana
- Won the Nobel Prize in Medicine in 1968 for his work in hereditary exploration.
5. Amartya Sen
- Won the Nobel Prize in Economics in 1998 for his work on welfare economics.
6. Kailash Satyarthi
- Won the Nobel Peace Prize in 2014 for his efforts to eliminate child labor and child trafficking.
...............................
...............................
નોબેલ પારિતોષિક
નોબેલ પુરસ્કાર
નોબેલ પ્રાઈઝ
નોબેલ વિજેતા
નોબેલ એવોર્ડ
નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા
નોબેલ ઈનામ
Nobel prize
Nobel Literature
Nobel peace
Nobel Physics
Nobel chemestry
Nobel Economic Sciences
Nobel Physiology or Medicine
સિકિત્સામાં નોબેલ વિજેતા
મેડિસનમાં નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા
શાંતિ માટેનો નોબેલ પુરસ્કાર 2024
સાહિત્ય માટેનો નોબેલ પુરસ્કાર 2024
AI ના ગોડ ફાધર
નોબેલ પુરસ્કાર ભારતીય વિજેતાઓ
ભૌતિકશાસ્ત્રમાં નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા
રસાયણશાસ્ત્રમાં નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતાઓ
અર્થશાસ્ત્રમાં નોબેલ પ્રાઈઝ વિજેતાઓ
શાંતિ માટેનો નોબેલ પ્રાઈઝ વિજેતાઓ.
નોબેલ પુરસ્કાર મેળવેલ ભારતીયોની યાદી
God Father of AI - Geoffrey Everest Hinton.
Nobel Prize winners
How many Nobel Prize winners are Indian?
First Nobel Prize winners in India Physics
First Indian woman to win Nobel Prize
Who was the first Indian to win a Nobel Prize in science?
Chandrasekhara Venkata Raman