Skip to main content

અથર્વવેદ | સંપૂર્ણ વૈદિક યુગ | વૈદિક સાહિત્ય | ઇતિહાસ વૈદિકકાળ | વૈદિક ધર્મ અને સંસ્કૃતિ | વેદો

❃ અથર્વવેદ | સંપૂર્ણ વૈદિક યુગ | વૈદિક સાહિત્ય | ઇતિહાસ વૈદિકકાળ | વૈદિક ધર્મ અને સંસ્કૃતિ | વેદો 

» Part 7: 

વૈદિક સાહિત્ય: 

✔ અથર્વવેદ:
➜ અથર્વવેદ વેદોમાં સૌથી અંતિમ લખાયેલો માનવામાં આવે છે.
➜ ચાર વેદો પૈકીનો અંતિમ કે ચોથો વેદ એટલે અથર્વવેદ.
➜ અથર્વવેદમાં અથર્વ એટલે રોજિંદું જીવન કે દૈનિક જીવન અથવા જીવનની દૈનિક પ્રક્રિયાઓ.
➜ અથર્વવેદ એટલે જીવનની દૈનિક પ્રક્રિયાઓનું જ્ઞાન.
➜ અથર્વવેદ ને "કાળા વેદ" તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
➜ અથર્વવેદમાં રોજબરોજના જીવનમાં ઉપયોગી એવા જ્ઞાનનો સંગ્રહ છે.
➜ અથર્વવેદના શ્લોકો કે મંત્રોને ઋચાઓ કહેવામાં આવે છે.
➜ અથર્વવેદમાં કુલ 9 શાખાઓ હતી, જે હાલમાં ફક્ત 2 જ ઉપ્લબ્ધ છે: 
(1) પિપ્પલાદ 
(2) શૌનકિય 

➜ અથર્વવેદની પિપ્પલાદ શાખાની હસ્તપ્રતો નાશ પામી હોવાનું માનવામાં આવતું હતું, પરંતુ વર્ષ 1957માં ઓડિશા માંથી તાડપત્ર પર લખાયેલી સુસંગ્રહિત હસ્તપ્રત મળી આવી હતી. 

➜ અથર્વવેદના ત્રણ ઉપનિષદો છે.
(1) મુંડકોપનિષદ
(2) માંડુક્યોપનિષદ
(3) પ્રશ્નોપનિષદ 
➜ આપણા રાષ્ટ્રિય પ્રતીક અશોક સ્તંભની નીચે "સત્યમેવ જયતે" લખાયેલું છે, જેને રાષ્ટ્રીય આદર્શ વાક્ય માનવામાં આવે છે, તે "સત્યમેવ જયતે" વાક્ય મુંડકોપનિષદ માંથી લેવામાં આવ્યું છે. 

➜ અથર્વવેદનો ઉપવેદ: શિલ્પવેદ. 

➜ અથર્વવેદને કાળોવેદ કહેવાનું કારણ તેમાં જાદુટોણા અને મેલીવિદ્યા જેવી માહિતીઓ પણ છે. તેમજ તેમાં તંત્ર-મંત્ર, ભૂત-પ્રેત, પિશાચ વગેરે સંબંધિત ભયંકર શક્તિઓનો મહત્વનો સ્રોત છે. આથી, અમુક વિદ્વાનો આ ગ્રંથને વેદ તરીકે માન્યતા આપતાં નથી અને "કાળા વેદ" તરીકે ઓળખે છે. 

➜ અથર્વવેદને "બ્રાહ્મણવેદ" પણ કહેવામાં આવે છે.
➜ અથર્વવેદમાં દેવતાઓની સ્તુતિઓની સાથે ચિકિત્સા, વિજ્ઞાન, તત્વજ્ઞાન વગેરે જોવા મળે છે.
➜ અથર્વવેદમાં મંત્રોની સાથે સાથે રોગોનું નિવારણ, વશીકરણ, રોગમુક્તિ, દીર્ઘાયુષ્ય અને સ્વાસ્થ્યની પ્રાપ્તિ, માનસિક અને શારીરિક શાંતિ, સમૃદ્ધિ પ્રાપ્તિ, રાજ્યમાં શાંતિ, સમાજના પ્રશ્નો, વ્યક્તિગત પ્રશ્નો, આધ્યાત્મિક વિષયો વગેરેનું વર્ણન આ વેદમાં જોવા મળે છે.
➜ આ વેદ મનુષ્યની શાંતિ અને સમૃદ્ધિ સાથે સંકળાયેલો છે, તેમજ આ વેદ મનુષ્યની દૈનિક જીવનની પ્રક્રિયાઓ સાથે જોડાયેલો છે. 

➜ અથર્વવેદમાં વિજ્ઞાન, આયુર્વેદ, જ્યોતિષ, શાસ્ત્રીય ગણિત, રસાયણશાસ્ત્ર, કોમ્પુટર વિજ્ઞાન, ભૂસ્તરશાસ્ત્ર, ભૂત-પ્રેત વગેરે સંબંધિત જ્ઞાન જોવા મળે છે.
➜ અથર્વવેદમાં અનેક પ્રકારની તબીબી પદ્ધતિઓનું વર્ણન જોવા મળે છે.
➜ અથર્વવેદમાં આયુર્વેદ વિજ્ઞાનનો સૌથી વધુ ઉલ્લેખ જોવા મળે છે, તેથી અથર્વવેદને "આયુર્વેદ" પણ કહેવામાં આવે છે.
➜ "બેક્ટેરિયોલોજી" અને "ઔષધિઓ" વગેરે વિશેની માહિતીઓ અથર્વવેદ માંથી જ મળે છે.
➜ અથર્વવેદને "જનતાનો વેદ" પણ કહેવામાં આવે છે. 

➜ એવું માનવામાં આવે છે કે અથર્વવેદની રચના "અથર્વ ઋષિ" અને "અંગિરસ" (અંગિરા) દ્વારા કરવામાં આવી છે, તેથી આ વેદને "અથર્વાંગીરસ વેદ" તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. 

➜ અથર્વવેદમાં 731 સૂક્ત, 20 કાંડ (અઘ્યાય / સંહિતાઓ / સ્કંધ) અને લગભગ 5987 જેટલાં મંત્રો (ઋચાઓ) છે.
➜ અથર્વવેદમાં મંત્રો ઋગ્વેદ અને સામવેદ માંથી લેવામાં આવ્યા છે.
➜ આ અથર્વવેદમાં "સભા" અને "સમિતિ" ને પ્રજાપતિની બે પુત્રીઓ કહેવામાં આવી છે.
➜ અથર્વવેદનો એકમાત્ર બ્રાહ્મણ ગ્રંથ છે: ગોપથ.
➜ અથર્વવેદની ઋચાઓનું ગાયન કરનારને "બ્રહ્મમાં" કહેવામાં આવે છે.
➜ અથર્વવેદના 1 થી 7 કાંડ(અઘ્યાય)માં પ્રાર્થનાઓ, લાંબા આયુષ્ય માટેના મંત્રો, ઉપાયો, શ્રાપ, પ્રેમના મંત્રો, પાપોનું પ્રાયશ્ચિત વગેરે જોવા મળે છે.
➜ અથર્વવેદના 8 થી 12 કાંડ(અઘ્યાય)માં વૈશ્વિક સિદ્ધાંતો, લગ્નની પ્રાર્થનાઓ, અંતિમ સંસ્કારના મંત્રોચ્ચાર, ધાર્મિક મંત્રોચ્ચાર, વ્રતોનો મહિમા વગેરે જોવા મળે છે. 

➜ અથર્વવેદ માંથી જાણવા મળે છે કે સમય જતા આર્યોમાં ભૂત-પ્રેત, આત્માઓ, તંત્ર-મંત્રોની માન્યતાઓ શરૂ થઈ હતી.
➜ અથર્વવેદમાં 12માં કાંડમાં આવતું "પૃથ્વી સૂક્ત" રાષ્ટ્રપ્રેમને પ્રેરતું હોવાથી અતિ લોકપ્રિય છે. 

.......................................
....................................... 

અથર્વવેદ
અથર્વવેદ pdf ગુજરાતી download
અથર્વવેદ સંહિતા
ઋગ્વેદ ગુજરાતીમાં pdf
Atharva veda in gujarati
સામવેદ,ઋગ્વેદ,અર્થવવેદ,યર્જુવેદ-આ ચાર વેદોનો મહિમા
હિંદુ ધર્મના ચાર વેદો
સૂક્તો
સંહિતા
ચાર વેદ
બ્રહ્મવિદ્યા
અધ્યાય
વેદ
કર્મકાંડ
અથર્વવેદ in gujarati
ઋગ્વેદ યજુર્વેદ સામવેદ વૈદિક સાહિત્ય
વૈદિક યુગ
આર્ય સંસ્કૃતિ
આર્ય યુગ
ગુજરાતીમાં અથર્વવેદ
જાદુ ટોનાનો વેદ
જાદુ ટોણાનો વેદ
કાળોવેદ
આયુર્વેદનો વેદ
અથર્વવેદ ઔષિધીઓ
બ્રહ્મવિદ્યા
ચાર વેદ pdf in gujarati
ઋગ્વેદ ગુજરાતીમાં pdf
વેદ અને ઉપનિષદ pdf
અથર્વવેદ સંહિતા
વેદો અને ઉપવેદો કેટલા છે?
વેદ અને ઉપનિષદ
સૌથી જૂનો વેદ
અથર્વવેદ pdf ગુજરાતી
Atharva veda in gujarati
Atharv Ved in Gujarati
Atharvaveda
Atharva Veda 
Atharvana Veda
Atharvana Veda
Rigvedic
Sanskrit
Yajurveda
Mandukya Upanishad
Mundaka Upanishad
Prashna Upanishad
Atharvan
Angiras
Saunakiya Samhita
atharwan
Atharv veda
Vedic Sanskrit
Veda of magical formulas
Samhita
Paippalada
Atharvavedic
Vedic era of India
Vedas
Brahmana
Upanishads
Mundaka Upanishad
mantras
Mandukya Upanishad
Prashna Upanishad 
Medicine and health care
Rigveda, Samaveda, Yajurveda, Atharvaveda
Ayurveda
Literature
Vedic period

Popular Posts

ગુજરાતનો ઇતિહાસ | મૈત્રક યુગ | Gujarat No Itihas

★ મૈત્રક યુગ: • સ્થાપક: ભટ્ટાર્ક • અંતિમ શાસક: શિલાદિત્ય સાતમો • લોકપ્રિય શાસક: ગૃહસેન • રાજધાની: વલ્લભી • શિવ ધર્મના આરાધ્યક (તમામ ધર્મને માન્યતા) • શાસન સમય: ઈ. સ. 470 થી ઈ. સ. 788 ❃ ગુજરાતના આધારભૂત ઇતિહાસની શરૂઆત વલ્લભીથી થાય છે. ❃ સેનાપતી ભટાર્ક ગુપ્ત સામ્રાજ્ય હેઠળ સૌરાષ્ટ્ર ઉપખંડનો રાજ્યપાલ હતો. ❃ મગધમાં ગુપ્ત વંશનું સામ્રાજ્ય નબળું પડતા ગુજરાતમાં સેનાપતિ ભટ્ટાર્કે મૈત્રક વંશની સ્થાપના કરી હતી અને રાજધાની વલભીપુર ને બનાવી હતી. ❃ મગધના ગુપ્ત સામ્રાજય માંથી સેનાપતિ ભટાર્કે ગુજરાતને મુક્ત કરાવ્યું હતું, તેથી તેઓ " ગુજરાતના ઈતિહાસ પુરુષ " તરીકે ઓળખાઈ છે. ❃ મૈત્રકો વલ્લભીપુરથી પોતાનું શાસન ચલાવતા હતા. ❃ વલ્લભીએ સંસ્કૃત નામ છે, સંસ્કૃતમાં તેમનો અર્થ " ઝરૂખો " એમ થાય છે. જેને પ્રાકૃત ભાષામાં " વલહિ " તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ❃ વલ્લભીનો અર્થ " છાપરું " એમ થાય છે. બ્રિટિશ શાસન વખતે વલ્લભી " વળા " તરીકે ઓળખાતું હતું. વલ્લભીપુર હાલ ભાવનગર જિલ્લામાં આવેલ છે. જે " ઘેલો " નદીના કિનારે આવેલું છે. ❃ મૈત્રક વંશના પ્રથમ બે શાસકો, ભટાર્ક અ...

ગુજરાતનો સંપૂર્ણ ઇતિહાસ ઈશ્વર પાડવી

❃ ગુજરાતનો સંપૂર્ણ ઇતિહાસ ઈશ્વર પાડવી: => દરેક સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષા માટે ઉપયોગી => સંપૂર્ણ પરીક્ષાલક્ષી માહિતી => ગુજરાતના ઇતિહાસના બધા બનાવોની માહિતી => GPSC, GSSSB, GPSSB, PI/PSI, કોન્સ્ટેબલ - પોલીસ, બિન સચિવાલય ક્લાર્ક, તલાટી વગેરે જેવી અન્ય સ્પર્ધાત્મક પરીક્ષા માટે ઉપયોગી. ~ પ્રાચીન ગુજરાત ~ મધ્યકાલીન ગુજરાત ~ અર્વાચીન ગુજરાત => પ્રાચીન ગુજરાત: • ગુજરાત: ઐતિહાસિક પરિચય • પ્રાગ - ઐતિહાસિક કાળ • સિંધુ અથવા હડપ્પીય સભ્યતા • પ્રારંભિક ઐતિહાસિક કાળ • મૌર્યકાળ • અનુમૌર્યકાળ અથવા મૌર્યત્તરકાળ • ગુપ્ત સામ્રાજ્ય • ગુજરાતમાં મૈત્રક શાસન • અનુમૈત્રકકાળ • ગુજરાતમાં સોલંકી વંશ • સોલંકી વંશનો પ્રતાપી રાજા સિદ્ધરાજ જયસિંહ • સોલંકી વંશ: ગુજરાતનો સુવર્ણયુગ • વાઘેલા સોલંકી વંશ • સુદર્શન તળાવનો ઈતિહાસ  => મધ્યકાલીન ગુજરાત: • ગુજરાતમાં મુસ્લિમ સત્તા • દિલ્લી સલ્તનતની ગુજરાતમાં સત્તા • ગુજરાત સલ્તનત યુગ • મુઘલ યુગ • અકબરના સમયમાં ગુજરાત • જહાંગીરના સમયમાં ગુજરાત • શાહજહાં • ઔરંગઝેબ • ગુજરાતમાં મરાઠાઓ • અંગ્રેજોનો ગુજરાતમાં પગપેશારો  => આર્વાચીન: • આર્વાચીન યુગનો ઉદય • 185...

રામસર સાઈટ | ભારતના સ્થળોનો રામસર સાઈટમાં સમાવેશ

રામસર સાઈટ: ❃ પર્યાવરણની દ્રષ્ટિએ અનોખું સ્થાન અને ખૂબ અલગ હોઈ તેવો આદ્ર ભૂમિ (ભેજવાળા સ્થળો) ને રામસર સાઈટ તરીકે પસંદ કરવામાં આવે છે. ❃ રામસરએ એક આંતરરાષ્ટ્રીય સંધિ છે. રામસર કંઝર્વેશન ભેજવાળી જમીનમાં સજીવોનું વૈવિધ્ય ધરાવતા સ્થળોને સંરક્ષિત કરવાની ભલામણ કરે છે. ❃ વિશ્વભરના પક્ષીઓની અનેક પ્રજાતિઓ ઋતુ પ્રમાણે વિવિધ દેશોમાંથી સ્થળાંતર (પ્રવાસ) કરે છે, ઈ. સ. 1960માં દશકમાં પ્રવાસી પક્ષીઓ વેટલેન્ડ પર આવતાં હોય તેમના સંરક્ષણ અને સંવર્ધન માટે વિવિધ દેશો વચ્ચે મંત્રણા થઈ હતી. ❃ ત્યાર બાદ ઈ. સ. 1971માં ઈરાનના રામસર ગામે વિવિધ દેશોના નિષ્ણાતો વચ્ચે સંધિ થઈ, જેથી આ સંધિ " રામસર " તરીકે ઓળખાવા લાગી હતી. ❃ ભારતમાં સૌપ્રથમ રામસર સાઈટ તરીકે ઈ. સ. 1981માં ઓરિસ્સાનું ચિલ્કા સરોવર અને રાજસ્થાનનું કેવલાદેવ રાષ્ટ્રિય ઉદ્યાન નો સમાવેશ થયેલો છે. ❃ અત્યાર સુધીમાં ભારતનાં કુલ 49 સ્થળો નો રામસર સાઈટ તરીકે સમાવેશ થયેલો છે. ❃ દર વર્ષે 2 ફેબ્રુઆરીના દિવસે વર્લ્ડ વેટલેન્ડ ડે (આદ્ર ભૂમિ દિવસ) તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. ❃ ગુજરાતમાં અત્યાર સુધીમાં કુલ 4 સ્થળો નો સમાવેશ રામસર સાઈટ તરીકે થયેલો છે. ❃ વર્ષ 20...

ગુજરાતનો ઇતિહાસ | મૌર્ય યુગ તથા અનુમૌર્ય યુગ | ચંદ્રગુપ્ત મૌર્ય | બિંદુસાર | સમ્રાટ અશોક | મહાક્ષત્રપ રુદ્રદામા | Gujarat No Itihas

★ મૌર્ય યુગ : ❃ ગુજરાતનો પ્રમાણિત ઈતિહાસ મૌર્ય કાળથી શરૂ થાય છે.  ❃ મૌર્ય રાજવંશ પ્રાચીન ભારતનો એક શક્તિશાળી રાજવંશ હતો. ❃ મૌર્ય એ સંસ્કૃત શબ્દ છે, હિમાયાલની મોરિય (મૌર્ય) નામની પ્રાચીન જાતિના રાજા ચંદ્રગુપ્ત મૌર્ય હતો. ચંદ્રગુપ્ત મૌર્ય: ❃ ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યએ ચાણક્ય (વિષ્ણુગુપ્ત / કૌટિલ્ય)ની મદદથી મગધના નંદ વંશના શાસક ધનાનંદ ની હત્યા કરી મગધમાં મૌર્ય વંશનું શાસન સ્થાપ્યું હતું. ❃ તેની રાજધાની પાટલીપુત્ર હતી. ❃ ચંદ્રગુપ્ત મૌર્ય અને યુનાની રાજા સેલ્યુક્સ નિકેટર વચ્ચે યુદ્ધ થયું હતું, જેમાં સેલ્યુક્સ નિકેટરની હાર થતાં સંધિ કરવી પડી હતી. ❃ સેલ્યુક્સ નિકેટરે પોતાની પુત્રીના લગ્ન ચંદ્રગુપ્ત મૌર્ય સાથે કરવા પડ્યા હતા. ❃ સેલ્યુક્સ નિકેટરે 500 હાથીઓ સંધિ પ્રમાણે ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યને આપવા પડ્યા હતા, તેમજ સંધિ અનુસાર સેલ્યુકસ નિકેટરે અર્કોસિયા (કન્ધાર), પરોપનિસડે (કાબુલ) પ્રાંત તેમજ ગેડ્રોસિયાનો (બલૂચિસ્તાન) વિસ્તાર ચંદ્રગુપ્તને આપ્યા હતા. ❃ સેલ્યુક્સ નિકેટરે પોતાનો રાજદૂત મેગેસ્થનીઝ ને ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યના દરબારમાં મોકલ્યો હતો, ત્યા તેમણે " ઈન્ડિકા " ગ્રંથનુ નિર્માણ કર્યુ હતુ. ચંદ્રગુપ...

સંપૂર્ણ સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ | હડપ્પા સંસ્કૃતિ | રંગપુર, લોથલ, ધોળાવીરા, કુંતાસી, રોઝડી, સુરકોટડા વગેરે.

❃ પુરાતત્વીય સ્થળો | સિંધુ ખીણની સંસ્કૃતિ: 1. રંગપુર ➥ સ્થળ: ધંધુકા (અમદાવાદ) ➥ નદી: સુકભાદર નદી કિનારે. ➥ શોધક: માધોસ્વરૂપ વત્સ (એમ. એસ. વત્સ) ➥ વર્ષ: 1931  ➥ શોધખોળ: કાળા અને લાલ મણકા ધરાવતી થાળીઓ તેમજ મોટા ગળાની બરણીઓ. ખેતી, અનાજનો મોટો જથ્થો, બાજરી, જુવાર મળ્યા. ➥ રંગપુર ગુજરાતમાંથી મળી આવેલું પ્રથમ હડપ્પીય સ્થળ. ➥ આઝાદી પછી ગુજરાતમાંથી હડપ્પીય સંસ્કૃતિના સૌથી વધુ અવશેષો રંગપુર માંથી મળી આવ્યા છે.  ★ રંગપુર માંથી મળી આવેલ અવશેષો: ➥ મણકા બનાવવાનું કારખાનું. ➥ સ્નાનખંડ, માટીના વાસણો. ➥ કાચી ઈંટોનો બનેલો કિલ્લો. ➥ આયોજનબદ્ધ રસ્તાઓ, હાથી દાંતની વસ્તુઓ, ચોખાનાં ફોતરા. ➥ માટીની પકવેલી બંગડીઓ, કાંગરીવાળા વાડકા, લાંબી ડોકવાળી તેમજ લંબગોળ ઘાટની બરણીઓ, મલકા ઘાટની હાંસવાળી અને કાંગરી વિનાની થાળી.  2. લોથલ ➥ સ્થળ: સરગવાલા, ધોળકા (અમદાવાદ) ➥ નદી: લીંબડી ભોગાવો નદી કિનારે. ➥ શોધક: અસે. આર. રાવ ➥ વર્ષ: 1954 ➥ લોથલ ધોળકા તાલુકામાં સાબરમતી અને ભોગાવો નદીની વચ્ચે આવેલું છે.  ➥ લોથલનો અર્થ " મરેલાનો ટેકરો " (લાશોનો ઢગલો). ➥ લોથલ દુનિયાનું સૌથી પ્રાચીન ડોકયાર્ડ છે. ➥ એસ. આર. રાવ...
Ahir Career Academy Copyright © 2022